Γαλοπούλα για απατεώνες (εικονογραφημένο και με εγγύηση επιτυχίας)

Μέχρι πρόσφατα η σχέση μου με τη Χριστουγεννιάτικη γαλοπούλα άρχιζε στο σουπερμάρκετ και τέλειωνε στο τραπέζι... τα ενδιάμεσα στάδια τα αναλάμβανε η μητέρα μου (το πολύ να έπαιζα ρόλο "σαπόρτ"). Πέρυσι μας έφυγε, στα 82 της χρόνια...

Την πρώτη φορά που βρέθηκα μόνη αντιμέτωπη με το κατεψυγμένο πτηνό δεν ήξερα καν πώς να το ξεπαγώσω, οπότε έψαξα στο Ίντερνετ και έμαθα τον κανόνα "μια μέρα για κάθε κιλό στη συντήρηση". Ισχύει. Είπα να κοιτάξω και για καμιά συνταγή, καμιά οδηγία για το ψήσιμο. Μην το κάνετε, εκτός αν έχετε όρεξη να μάθετε πώς φτιάχνεται ο "κλωβός από αλουμινόχαρτο" ή να αγοράσετε 20 μπαχαρικά και ζαρζαβατικά για να τη μαρινάρετε. Με οδηγό τις μνήμες από την προετοιμασία που έκανε η μάνα μου πέτυχα ένα εξαιρετικό αποτέλεσμα, εύκολα και με απλά υλικά... σε σημείο που φέτος μού ζήτησαν τη συνταγή!!! Οπότε καταγράφω εδώ τις οδηγίες για να υπάρχουν για μελλοντικές γαλοπούλες. Όσοι τη φάνε θα νομίσουν ότι τη φτιάχνετε χρόνια κι ας είναι η πρώτη σας φορά. Χρόνια πολλά! :)
-----------------------------------------------------------------
Κατ'αρχάς πρόκειται για την "Αμερικανική" τεχνοτροπία: η γέμιση είναι με κρουτόν, ρύζι και κάστανα (όχι κιμά, όχι εντόσθια: τα τελευταία τα βάζω σε ένα ξεχωριστό ταψάκι με λάδι και ρίγανη για μεζέ για τους φίλους, not me)

ΥΛΙΚΑ

το πτηνό
1 κατεψυγμένη γαλοπούλα 3-4 κιλά
(υποθέτω ότι η συνταγή ισχύει και για νωπή)

για το ταψί
5-6 πατάτες, κομμένες "κυδωνάτες"
2-3 καρότα, σε μπαστουνάκια
2 κλωνάρια σέλερι (ή απλό σέλινο)
2 κρεμμύδια (σε φέτες)
αλάτι, πιπέρι, θυμάρι, δεντρολίβανο
λάδι
χυμός από μισό λεμόνι

για να πασαλείψετε το πτηνό
2 κ.σ. βούτυρο
αλάτι, πιπέρι
θυμάρι, δεντρολίβανο
ξύσμα ενός λεμονιού

για τη γέμιση
5-6 φέτες ψωμί του τοστ, κομμένες σε κύβους
1 κούπα ρύζι (κίτρινο)
1 κρεμμύδι (ψιλοκομμένο)
1 σκελίδα σκόρδο λιωμένη
Περίπου 15-20 κάστανα, βρασμένα ξεφλουδισμένα και κομμένα σε χοντρά κομμάτια
Μαϊντανό (ψιλοκομμένο)
1 σακουλάκι κουκουνάρι (50 γρ - προαιρετικά)
κράνμπερι (προαιρετικά)
λάδι, αλάτι, πιπέρι, θυμάρι, δεντρολίβανο, λίγη ρίγανη*


ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ

1) Πλένετε τη γαλοπούλα μέσα και έξω. Τη στεγνώνετε λίγο (όχι φανατικά) με χαρτί κουζίνας. Την αλατοπιπερώνετε καλά μέσα και έξω.

2) Ρίχνετε στο ταψί (ακόμα καλύτερα σε γάστρα, αν έχετε αρκετά μεγάλη) τα υλικά του ταψιού και τα ανακατεύετε.

Φέτος χρησιμοποίησα γάστρα απλά επειδή θυμήθηκα ότι έχουμε (γίνεται όντως πιο τρυφερό το κρέας)

3) Φτιάχνετε το μίγμα για πασάλειμμα: σε ένα μικρό μπολ ανακατεύετε τα αρωματικά υλικά με το βούτυρο, που θα το έχετε αφήσει λίγο έξω από το ψυγείο για να μαλακώσει.

το μίγμα βουτύρου το "ζυμώνετε" λίγο με τα δάχτυλα να γίνει ομοιόμορφο

4) Φτιάχνετε τη γέμιση: Σε ένα μεγάλο αντικολλητικό τηγάνι ρίχνετε λίγο βούτυρο ή λάδι και μόλις κάψει ρίχνετε μέσα το ψωμί και πασπαλίζετε με αλάτι πιπέρι θυμάρι και δεντρολίβανο. Μόλις καβουρδιστεί ρίχνετε το κρεμμύδι και μετά από λίγο το σκόρδο. Αν χρειαστεί ρίχνετε ακόμα λίγο λάδι. Προσθέστε τα κάστανα, το κουκουνάρι και το ρύζι (το οποίο θα έχετε ξεπλύνει με νερό). Στο τέλος ρίχνετε το μαϊντανό και τα κράνμπερι**.

Τα υλικά της γέμισης. Το κουκουνάρι - αν βάλετε - θα το έχετε καβουρδίσει πρώτα 1-2 λεπτά σε ένα τηγάνι.

Έτοιμη σε περίπου 15 λεπτά

ΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΗΣΗ

1) Τρίβετε το μίγμα βουτύρου εξωτερικά στο δέρμα της γαλοπούλας και χώνετε μικρές ποσότητες κάτω από το δέρμα στο λαιμό - και στο στήθος αν ανασηκώνεται εύκολα χωρίς κίνδυνο διάλυσης - και σε διάφορα άλλα σημεία.

2) Χώνετε τη γέμιση μέσα στην κοιλιά και στο λαιμό του πτηνού

Γεμίζουμε τη γαλοπούλα στην κοιλιά...

και στο λαιμό...

και κλείνουμε με οδοντογλυφίδες.

3) Στο σημείο αυτό είναι που οι περισσότεροι παίρνουν βελόνα και κλωστή για να ράψουν τη γέμιση στη θέση της. No way! Πέραν του ότι δεν έχω καμία διάθεση να δαπανήσω το χρόνο μου στο ράψιμο ενός πουλιού, ο μόνος "κίνδυνος" με τις οδοντογλυφίδες είναι να "σκάσει" η κοιλιά καθώς φουσκώνει το ρύζι και να βγει λίγη γέμιση απ'έξω... είναι αυτή ακριβώς η ξεροψημένη γέμιση για την οποία σφαζόμαστε δυο τουλάχιστον μέλη των συνδαιτημόνων!

ΨΗΣΙΜΟ

4) Τοποθετούμε τη γαλοπούλα στο ταψί ή τη γάστρα, προσθέτουμε λίγο νερό (περίπου ένα φλυτζάνι), σκεπάζουμε με αλουμινόχαρτο (ή βάζουμε το καπάκι της γάστρας) και ψήνουμε στους 180 για όση ώρα αντιστοιχεί στα κιλά της γαλοπούλας (και αυτός ο κανόνας ισχύει: γαλοπούλα 3600 φέτος ψήθηκε για 3 1/2 ώρες και έγινε λουκούμι:). Οι κατεψυγμένες γαλοπούλες συνήθως έχουν και θερμόμετρο, η κεφαλή του οποίου "πετάγεται" έξω όταν είναι έτοιμη (όπως στην εικόνα). Δυο-τρεις φορές κατά τη διάρκεια του ψησίματος ανοίγουμε για να ρίξουμε λίγο ζουμί από το ταψί πάνω στη γαλοπούλα. Αν χρειαστεί προσθέτουμε ακόμα λίγο νερό. Περίπου μισή ώρα πριν το τέλος αφαιρείτε το αλουμινόχαρτο ή το καπάκι αν χρειαστεί, για να πάρει χρώμα το πουλί.

Έτοιμο το πουλί

Η κοιλιά έσκασε και άνοιξε... εδώ είναι που γίνεται η σφαγή για την ξεροψημένη γέμιση!

ΣΕΡΒΙΡΙΣΜΑ

Σε μια μεγάλη πιατέλα βάζουμε κομμάτια του πτηνού που έχουμε κόψει (με τέχνη ή χωρίς, κανένα δε νοιάζει!), τα λαχανικά και τη γέμιση.

ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΟ: GRAVY

Η μάνα μου ποτέ δεν σέρβιρε τη γαλοπούλα χωρίς gravy (πηχτή σάλτσα από το ζουμί του ταψιού). Φέτος ειδικά βαριόμουν αλλά κατόπιν παρακλήσεως της φοιτήτριας κόρης έφτιαξα μια πρόχειρη σάλτσα βράζοντας για πέντα λεπτά το ζουμί αφού είχα προσθέσει ένα φλυτζάνι νερό και μισό ποτήρι κρασί (λευκό). Στη συνέχεια πρόσθεσα μισό φλυτζάνι νερό στο οποίο είχα διαλύσει 3 κ.σ. κορν φλάουρ και την άφησα να βράσει ακόμα λίγο ανακατέυοντας μέχρι να πήξει. Αλάτι πιπέρι και έτοιμη:)

Τα υλικά του "gravy"

ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΜΕ ΤΟ ΓΕΙΤΟΝΑ!

Όλο και κάποιος θα υπάρχει στη γειτονιά που είναι μόνος ή δουλεύει ανήμερα Χριστούγεννα... δεν τον ξεχνάμε και του στέλνουμε την πιατέλα του:)

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Ειλικρινά απορώ πόσο πιο τέλεια μπορεί να είναι η γεύση μια γαλοπούλας που έχει ψηθεί σε κλωβό, που έχει μαριναριστεί για ώρες, που έχει ραφτεί με επιμέλεια, κ.ο.κ. Με μια μόλις ώρα να διαρκεί όλη η διαδικασία προετοιμασίας - συν άλλη μια αν δεν έχετε ετοιμάσει τα κάστανα από την προηγουμένη, και υπάρχει πάντα η "λύση" των συσκευασμένων  - πετυχαίνετε ένα άρτιο αποτέλεσμα που ξεγελάει και τον πιο ιδιότροπο "γευσιγνώστη" του τραπεζιού. Στη μαγειρική (και μόνο) οι απατεωνιές επιτρέπονται... μην πω, επιβάλλονται!

Καλή Πρωτοχρονιά να έχουμε:-)

*Απ'ότι βλέπετε παίζει πολύ το θυμάρι και το δεντρολίβανο: αυτά θεωρώ ότι δίνουν την καλύτερη γεύση, και το σπίτι μοσχοβολάει απίστευτα όση ώρα ψήνεται (επιπλέον είναι διαθέσιμα παντού άγρια και φυσικά δωρεάν:) Φαντάζομαι ότι μπορούν να αντικατασταθούν/συμπληρωθούν με άλλα (π.χ. μαντζουράνα ή "σάψιχο" όπως τη λέμε εδώ  κ.α.) αλλά αν προτιμάτε κανέλα, μοσχοκάρυδο κ.α. παρόμοια μπαχαρικά ίσως καλύτερα να αναζητήσετε άλλη συνταγή (κοινώς, ουδεμία ευθύνη φέρω ;) 
** Φέτος σκεφτήκαμε πρώτη φορά να βάλουμε κρανμπερι: στην Αμερική παίζει πολύ ο συνδυασμός γαλοπούλας με cranberry sauce, δίνει μια γλυκόξινη νότα στο φαγητό. Αγοράσαμε αποξηραμένα κρανμπερι που πωλούνται πλέον σε πολλά σουπερ μαρκετ, έβαλα αποβραδίς τη συσκευασία στο φούρνο για να μην ξεχάσω να τα προσθέσω στη γέμιση... και εννοείται ότι τα ξέχασα. Οπότε πέταξα απλά μια χούφτα μέσα στο ταψί μαζί με τη λίγη γέμιση που είχε περισσέψει και όντως, ταιριάζει πολύ. Αλλά γούστα είναι αυτά, η μάνα μου π.χ. πιστεύω πως δεν θα ενέκρινε.