Σάββατο 16 Σεπτεμβρίου 2017

Γιατροί και γιατροί-μάγοι (υπότιτλος: Δεν είμαστε ηλίθιοι)

Αντί εισαγωγής...

Θα ξεκινήσω με έναν υποθετικό διάλογο μεταξύ ενός τεχνικού υπολογιστών και ενός πελάτη που έχει πρόβλημα με το μηχάνημά του:

- ο σκληρός δίσκος κάνει περίεργους ήχους και δεν ξεκινάει το μηχάνημα. Μου είχατε αλλάξει τη μητρική πριν μερικά χρόνια.

- Η μητρική είναι βράχος! Δεν έχει κανένα πρόβλημα!

- Δεν θα το κοιτάξετε το μηχάνημα;

- Δεν χρειάζεται! Ασήμαντος είναι ο θόρυβος.

- Έτρεξα κάποιους διαγνωστικούς ελέγχους. Μήπως θέλετε να τους δείτε;

- Όχι, σας είπα: δεν χρειάζεται!

Για γέλια ο τεχνικός, θα συμφωνήσουν όλοι. Για πάμε τώρα και σε έναν πραγματικό διάλογο που συνέβη στα εξωτερικά ιατρεία του Ν/Χ τμήματος του Ασκληπιείου Βούλας την Παρασκευή 8/9/2017 και 1:30μ.μ., στο πλαίσιο τακτικού προγραμματισμένου ραντεβού μέσω του συστήματος 1535:

- Έχω πόνο στη θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Είχα κάνει σπονδυλοδεσία εδώ το 1999.

- Η σπονδυλοδεσία σας είναι βράχος! Δεν έχει κανένα πρόβλημα!

- Δεν θα με εξετάσετε;

- Δεν χρειάζεται! Μυικός είναι ο πόνος.

- Έχω φέρει μαζί μου ακτινογραφίες και αξονική ΘΜΣΣ και ΟΜΣΣ, Θέλετε να τις δείτε;

- Όχι, σας είπα: δεν χρειάζεται!

Πέντε λεπτά δεν διήρκεσε η "εξέταση": δεν υπήρχε άλλωστε λόγος να επιμείνω. Γιατρός που βγάζει διάγνωση με οπτικό έλεγχο του προσώπου του ασθενούς που έχει απέναντί του είναι μάγος και όχι επιστήμονας. Και αν ήθελα διάγνωση με διαγνωστικό εργαλείο τη μαγεία, θα πήγαινα σε χαρτορίχτρα, όχι σε νοσοκομείο.

Όμως εδώ ο γιατρός δεν είναι για γέλια: είναι για κλάματα. Διότι έχει μια τεράστια διαφορά η δουλειά του από εκείνη του τεχνικού Η/Υ: διαχειρίζεται ανθρώπινες ζωές, και όχι αναλώσιμα μηχανήματα. Δυστυχώς, υπάρχουν και τέτοιοι γιατροί. Που δεν έχουν αντιληφθεί το ηθικό βάρος του επαγγέλματος που επέλεξαν να σπουδάσουν και να εξασκήσουν.
--------------------------------------------------

Κλείνω σχεδόν ένα μήνα που διερευνώ δυο ταυτόχρονα ιατρικά προβλήματα που εμφάνισα, εκ των οποίων το ένα τουλάχιστον χρήζει χειρουργικής αντιμετώπισης, και έχω συναντηθεί - χωρίς υπερβολή - με δέκα γιατρούς από 4 διαφορετικές ειδικότητες (είμαι "ειδική περίπτωση" αλλά αυτό δεν είναι το θέμα μου αυτή τη στιγμή). Πέρασα ώρες εξέτασης και αναμονής σε πρωτοβάθμιο επίπεδο σε τρία νοσοκομεία του ΕΣΥ, απεικονιστικές σε τρία ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα και μια συνάντηση με ιδιώτη νευροχειρουργό (η οποία δεν θα ήταν απαραίτητη αν είχα εξυπηρετηθεί από τον γιατρό του Ασκληπιείου). Όλοι ανεξαιρέτως με αντιμετώπισαν με σεβασμό, ενδιαφέρον και ενίοτε και χιούμορ (χρειάζεται κι αυτό, άνθρωποι είμαστε). 'Ολοι εκτός από το "μάγο" της νευροχειρουργικής!

Και έρχομαι τώρα στο λόγο που γράφω αυτή την ανάρτηση... θα μπορούσα κάλλιστα να το προσπεράσω το συμβάν, μιας και τυχαίνει να έχω μακρόχρονη εμπειρία στη διαχείριση σοβαρών και ενίοτε τραγικών περιστατικών στην οικογένειά μου. Αυτό έχει ως συνέπεια να μην "κολλάω" και να μην πελαγώνω όταν βρίσκομαι αντιμέτωπη με αδιάφορο, υπερόπτη, εντέλει απαράδεκτο γιατρό: έχω εναλλακτικές.  Είμαι μόνιμη κάτοικος νησιού, και αυτό έχει αποδειχτεί ότι είναι πάρα, πάρα πολύ δύσκολο όταν έχεις να κάνεις με σοβαρές ασθένειες. Έμαθα πώς να πλοηγούμαι με επιτυχία σε χώρους υγείας, έχω αποφύγει κακοτοπιές με πιθανότατα τραγική κατάληξη, με "οδηγό" την προσήλωσή μου στην υγεία του ανθρώπου που συνόδευα, την επιμελή εκτέλεση όλων των απαραίτητων εξετάσεων, την παρακολούθηση όλων των κρίσιμων σημείων της πορείας του ασθενούς, την επαγρύπνηση για "συναγερμό έκτακτης ανάγκης"... και τέλος, το θάρρος και την επιμονή να διεκδικήσω την απόλυτα ενδεδειγμένη αντιμετώπιση της έκτακτης ανάγκης*. Όλα αυτά φυσικά θα ήταν αδύνατα αν δεν είχα τη συνδρομή εξαιρετικών, ευαίσθητων - και ΑΝΘΡΩΠΩΝ πρωτίστως - γιατρών που κατανοούσαν την αγωνία μου, με αντιμετώπιζαν με σεβασμό και εξηγούσαν με απλά λόγια τα απαραίτητα στοιχεία της επιστήμης τους ώστε να καταλάβω και εγώ η μη-ειδική. Μερικές φορές μάλιστα η συμβουλή και παρέμβασή τους ήταν σωτήρια για την ίδια τη ζωή των ανθρώπων μου,  όπως π.χ.όταν βρέθηκα αντιμέτωπη με ιατρονοσηλευτικό προσωπικό που αδιαφορούσε για την κωματώδη κατάσταση της μητέρας μου. Το απεγνωσμένο τηλεφώνημα που έκανα σε γιατρό άλλου νοσοκομείου που δεν εφημέρευε, και η συμβουλή που μου έδωσε, της έσωσε κυριολεκτικά τη ζωή εκείνη τη στιγμή.

'Ομως εγώ είμαι ΕΞΑΙΡΕΣΗ. Δεν έχουν όλοι οι ασθενείς και οι συνοδοί τους την προσήλωση, την υπομονή και την επιμονή να εμβαθύνουν τόσο στο περιστατικό του ανθρώπου τους. Δεν είναι καν υποχρεωμένοι να το κάνουν. ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Η ΔΟΥΛΕΙΑ ΤΟΥΣ. Η "δουλειά" των ασθενών είναι να κάθονται στην άκρη, και να αφήνουν τους γιατρούς στην ησυχία τους να κάνουν τη δική τους!!! Όμως η πράξη έχει αποδείξει ότι δεν είναι πάντα έτσι, και τελευταίο περίτρανο παράδειγμα ο γιατρός της ιστορίας αυτής. Οπότε αναγκαστικά είμαι σε επαγρύπνηση.

ΗΘΙΚΟ ΔΙΔΑΓΜΑ: αν οι γιατροί θέλουν να τους αφήσουμε ήσυχους εμείς οι ασθενείς και οι συνοδοί, να φροντίσουν να μας φέρονται με τον ίδιο σεβασμό που τους φερόμαστε εμείς. Επίσης, δεν είμαστε ζώα (και ζητώ συγγνώμη στο αγαπητό ζωικό βασίλειο για την παρομοίωση): καταλαβαίνουμε πότε ασχολείστε μαζί μας στα σοβαρά και πότε θέλετε απλά να μας ξεπετάξετε. Τέλος, αν καμιά φορά σας φαίνεται ότι έχουμε υπέρμετρη αγωνία για τον άνθρωπο μας, για μπείτε λίγο στη θέση μας και φανταστείτε ότι η ασθενής που εξετάζετε είναι η μάνα, η αδελφή, η κόρη σας και όχι η οξεία χολοκυστίτιδα του 108 ή το έμφραγμα του 211.

Θερμή παράκληση προς το νευροχειρουργό με τις μαγικές διαγνωστικές ικανότητες: μην το ξανακάνετε. Εγώ τη βρήκα την άκρη και την αντιμετώπιση που χρειάζεται το πρόβλημά μου. Μεθαύριο στη δική μου θέση μπορεί να βρεθεί κάποιος δικός σας άνθρωπος. Κάντε μια αυτοκριτική, και δείτε αν αξίζει τέτοια αντιμετώπιση. Καλοπροαίρετα πάντα:)

*Μόνο οι κάτοικοι νησιών μπορούν να καταλάβουν το άγχος και την αγωνία μην τύχει έκτακτη ανάγκη μεταφοράς σε τριτοβάθμιο νοσοκομείο για να γλιτώσει ο άνθρωπός τους: άλλο να παίρνεις το αυτοκίνητό σου μέσα στη νύχτα και να τρέχεις, άλλο να περιμένεις να διασχίσεις θάλασσα, ΑΝ ο καιρός το επιτρέπει, ΑΝ έχει εισιτήρια το αεροπλάνο, ΑΝ πειστεί το πρωτοβάθμιο νοσοκομείο ότι πρέπει π.χ. η ασθενής να μεταφερθεί επειγόντως για ERCP όταν η χολερυθρίνη έχει ανέβει στον ουρανό, αλλιώς δεν τη σώζουν όλες οι ενδοφλέβιες αντιβιώσεις του κόσμου!!! Πολλα ΑΝ, μια ανθρώπινη ζωή. Έχω αρχίσει πλέον σοβαρά να σκέφτομαι μήπως πρέπει να εγκαταλείψω το νησί...

Και για να προλάβω τα τυχόν σχόλια που περιμένω να δω:

Σημείωση 1: μην διανοηθεί κανείς ότι πλοηγούμαι επιτυχώς σε χώρους υγείας με "πυξίδα" το φακελάκι. ΟΥΔΕΠΟΤΕ έχω δώσει χρήματα για να "σπρώξω" ιατρικό περιστατικό. Αν διαπιστώσω ότι ο γιατρός απέναντί μου αντιμετωπίζει τον άνθρωπό μου ως εμπόρευμα, έχω φύγει σφαίρα για αλλού.

Σημείωση 2: το ότι χρησιμοποιώ με άνεση κάποιους ιατρικούς όρους είναι επειδή τους έμαθα στην πορεία των ασθενειών των ανθρώπων μου, και όχι για να κάνω την έξυπνη. Πιστεύω πως διευκολύνω τη συνεννόηση με το γιατρό όταν μπορώ να του μιλάω "στη γλώσσα του", όπως ακριβώς διευκολύνεται η συνεννόηση μου με άνθρωπο που δεν είναι επιστήμονας πληροφορικής όταν μου λέει π.χ. "μνήμη RAM" αντί για "εκείνο το πράσινο που μοιάζει με χαρακάκι και έχει απάνω του τσιπάκια". Όχι ότι δεν θα καταλάβω για ποιο πράγμα μιλάει χωρίς τον όρο, απλά κερδίζουμε χρόνο :)