Έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Global youth tobacco survey (GYTS) για την πρόληψη του καπνίσματος στους έφηβους σε όλα τα Γυμνάσια της χώρας: ΜΑΣ ΔΟΥΛΕΥΕΤΕ;;;

Ενημέρωση 9/3/2015: χτες μίλησα στην εκπομπή της κας. Μάχης Νικολάρα "Υπόθεση Παιδεία". Τη συνέντευξη μπορείτε να ακούσετε εδώ.  Διαπίστωσα επίσης ότι η ίδια έρευνα είχε διεξαχθεί και πέρυσι, απευθυνόμενη στους μαθητές Β' και Γ' Γυμνασίου. Δείτε το αντίστοιχο "copy-paste" PDF εδώ, ενώ ακολουθώντας το σύνδεσμο στο κάτω μέρος της σελίδας οδηγεί (πλέον) στο Ευρωβαρόμετρο. Δεν βρήκα το περσινό ερωτηματολόγιο, αλλά δεν έχω λόγο να πιστέψω ότι ήταν καλύτερο από το φετινό. Ερώτηση προς τα Υπουργεία: τα στοιχεία για την Ελλάδα έχουν δοθεί με βάση την έρευνα αυτή;;; 

Το πρωί με ενημέρωσε ο Διευθυντής του Γυμνασίου στο οποίο είχα μάθημα ότι υπάρχει μια έρευνα με θέμα το κάπνισμα στο myschool και πρέπει να πραγματοποιηθεί στους μαθητές Α' και Β' Γυμνασίου στην αίθουσα της Πληροφορικής. Λογικό το βρήκα, τόσο από την άποψη ότι πρόκειται για σημαντικό θέμα υγείας, όσο και επειδή ήταν αφορμή για να δουν τα παιδιά πώς συμπληρώνονται οι online έρευνες και πώς θα διακρίνουμε τη σοβαρότητα του φορέα που τη διεξάγει (θεωρώντας ότι η σύμπραξη του Υπουργείου Υγείας με το Υπουργείο Παιδείας για τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία θα έβγαζε ένα σοβαρό αποτέλεσμα).

Ξεκινήσαμε από την αρχική σελίδα του myschool, μπήκανε στο σύνδεσμο για συμμετοχή στην έρευνα, συμπλήρωσαν το password και ξεκίνησαν να απαντούν στις ερωτήσεις. Υπέδειξα στα παιδιά ότι στις έρευνες αυτές περιλαμβάνονται συνήθως ερωτήσεις ανοικτού και/ή κλειστού τύπου, ότι τα πεδία που σημειώνονται με αστερίσκο είναι υποχρεωτικά και γενικά τα καθοδηγούσα για να συμπληρώσουν σωστά το ερωτηματολόγιο. Μέχρι που ένας μαθητής μου συνάντησε την παρακάτω ερώτηση και με ρώτησε "κυρία, εγώ δεν πήγα να αγοράσω τσιγάρα! Τι να απαντήσω εδώ;":

Η τρίτη ερώτηση γράφει: Τις τελευταίες 30 ημέρες αρνήθηκε κάποιος να σου πουλήσει τσιγάρα λόγω της ηλικίας σου; Και δίνει δυο μόνο κλειστές επιλογές: Ναι ή Όχι. Ας μου πουν τα σαΐνια των Υπουργείων με βάση ποιους κανόνες της έρευνας με ερωτηματολόγιο - ή ακόμα πιο απλά, με ποιους κανόνες απλής λογικής! - σκαρφίστηκαν την ερώτηση αυτή. Ένας μαθητής που ΔΕΝ πήγε να αγοράσει τσιγάρα, είναι υποχρεωμένος να απαντήσει γιατί η ερώτηση έχει αστερίσκο. Και δεν φτάνει αυτό: πρέπει να απαντήσει ή ΝΑΙ ή ΟΧΙ. Δηλαδή, για να καταλάβουμε: αν απαντήσει ΝΑΙ (ότι αρνήθηκε κάποιος να τού πουλήσει τα τσιγάρα που εκείνος ΔΕΝ ζήτησε να αγοράσει) το στατιστικό συμπέρασμα που βγαίνει από την άτοπη ερώτηση είναι ότι καλώς ο πωλητής δεν πούλησε στον (ανύπαρκτο) πελάτη τα τσιγάρα. Αν απαντήσει ΟΧΙ, κακώς ο πωλητής πούλησε στον (ανύπαρκτο) πελάτη τα τσιγάρα. Χμμμ... κάποιοι έχουν πληρωθεί για να φτιάξουν αυτό το ερωτηματολόγιο...

Αλλά ας υποθέσουμε ότι η ερώτηση αυτή ήταν ένα ατόπημα που "ξέφυγε" από την προσοχή των υπευθύνων. Στο τέλος του ερωτηματολογίου υπάρχει η ένδειξη "υποβολή άλλης απάντησης". Ένας μαθητής μου λοιπόν που τυχαίνει να είναι πολύ καλός στην Πληροφορική και "inquisitive mind" (είναι ο ιδανικός "εκπρόσωπος" της τελευταίας τάσης στην εκπαίδευση που λέγεται "Inquiry-Based Learning"), τέλειωσε πρώτος την έρευνα και μου λέει "κυρία, να υποβάλλω κι άλλη απάντηση; Θα δείτε, θα βάλω εντελώς διαφορετικές απαντήσεις" Ποια είμαι εγώ που θα εμποδίσω την πραγματικά (δεν ειρωνεύομαι καθόλου) αποτελεσματική τεχνική IBL! "Φύγαμε!" του λέω και συμπληρώνουμε μαζί το ερωτηματολόγιο. Φτάνουμε λοιπόν στη σελίδα της παρακάτω ερώτησης, και σημειώνουμε ΟΛΑ τα πεδία (δείτε εικόνα, σε zoom):

Α μάλιστα. Εδώ μάς δίνει τη δυνατότητα να επιλέξουμε ότι δεν καπνίζουμε... όμως παράλληλα, μπορούμε να σημειώσουμε και ότι καπνίζουμε όταν έχουμε άγχος ή στεναχώρια, και όταν διαβάζουμε κ.ο.κ. Τι θα περίμενε ένας λογικός άνθρωπος αν αποφάσιζε για μια στιγμή να δοκιμάσει να "τρολάρει" το ερωτηματολόγιο της πρωτοβουλίας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που υλοποιήθηκε στην Ελλάδα μέσω των Υπουργείων Υγείας και Παιδείας; Δεν θα περίμενε να μην τον άφηνε να επιλέξει την πρώτη απάντηση μαζί με έστω μια από τις επόμενες; Να έβγαζε σφάλμα; Να τον εμπόδιζε να προχωρήσει στην επόμενη οθόνη; Ε, τίποτα απ'όλα αυτά δεν συνέβη: πατήσαμε "συνέχεια" και προχωρήσαμε κανονικά στην επόμενη σελίδα:

Μόλις ανέλυσα ΔΥΟ μόνο από τις πολλές (δεν είναι αριθμημένες) ερωτήσεις του ερωτηματολογίου. Ένα ερωτηματολόγιο το οποίο υποτίθεται (sic) θα "αποτελέσει την επιστημονική βάση για εκστρατεία ενημέρωσης/ ευαισθητοποίησης για την πρόληψη του καπνίσματος στους νέους ανθρώπους".

Προς τους επιστήμονες που θα παραλάβουν τα δεδομένα της έρευνας: περιμένουμε εναγωνίως τα επιστημονικά αποτελέσματα της ανάλυσης. Θα είναι πραγματικά μια μοναδική ευκαιρία να δούμε το τρολάρισμα να αναχθεί σε επιστήμη. 

Κοινώς: μάς δουλεύετε, αλλά σάς έχουμε πάρει χαμπάρι. Το κακό είναι ότι σάς πληρώνουμε κιόλας...

Υστερόγραφο: Επειδή έχω ξαναγράψει στο παρελθόν για λάθη του Υπουργείου Παιδείας, και η αντίδραση του Υπουργείου ήταν να ρίξει ευθύνες στους τεχνικούς του myschool, ενώ οι αιχμές που άφηνα δεν αφορούσαν καθόλου αυτούς (με αποτέλεσμα να πρέπει να αποκαταστήσω το δίκαιο του τεχνικού τομέα myschool γράφοντας νέα ανάρτηση), διευκρινίζω από τώρα: με την παρούσα ανάρτηση ενημερώνω τον κόσμο για τα παράλογα έως παρανοϊκά που συμβαίνουν στο Υπουργείο Παιδείας. Ο τεχνικός τομέας του myschool είναι υπεύθυνος για τη σωστή ανάρτηση και λειτουργία των πονημάτων του Υπουργείου, και μέχρι στιγμής μόνο θετικά σχόλια έχω για αυτούς: τεχνικά όλα δουλεύουν ρολόι. Δεν είναι σε καμία περίπτωση υπεύθυνοι οι τεχνικοί για το αλλοπρόσαλλο περιεχόμενο των πονημάτων αυτών.